Yaşadığım Yer ve Yönetimi Konusunda kaymakamın görevleri, valinin görevleri, muhtarın ve belediyelerin görev ve sorumlukları ile ilgili bilgi vereceğiz. Ayrıca merkezi ve yerel yönetimlere değineceğiz.
Yaşadığım Yer ve Yönetimi
Devletin sunduğu hizmetlerden daha etkin olarak yararlanmamız için devlet tarafından çeşitli yönetim birimleri oluşturulmuştur. Ülkemizin yönetimi; merkezî yönetim, merkeze bağlı yönetim ve yerel yönetimler olmak üzere üçe ayrılır.
- İl Yönetimi: İller valiler tarafından yönetilir. Türkiye’de 81 il vardır.
- İlçe yönetimi: İlçeler kaymakamlar tarafından yönetilir. Türkiye’de 957 ilçe vardır.
- Muhtarlıklar: Mahalle ve köylerin yönetimini yapar, halkım oylarıyla seçilir.
- Belediyeler: Belediye başkanı tarafından yönetilir. İl, ilçe ve beldelerde yer alır.
Merkezi Yönetim Birimleri
Ülkemizin yönetiminde etkin olan kurumlar Cumhurbaşkanlığı ve Bakanlar Kuruludur.
Bakanlar Kurulu, cumhurbaşkanı ve bakanlardan oluşur.
Cumhurbaşkanı, bakanlıklar arasında iş birliğinin sağlanmasında ve hükümetin genel siyasetinin belirlenmesinde etkilidir.
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve Devlet Denetleme Kurulu, cumhurbaşkanına karar alma sürecinde yardımcı olan kurumlardır.
Millî Güvenlik Kurulu, Danıştay ve Sayıştay merkezî yönetime yardımcı olmak, belli konularda görüş bildirmek ve denetim yapmak için oluşturulmuştur.
Yaşadığımız yeri yönetenler, merkezî yönetime karşı sorumludurlar.
Merkeze Bağlı Yönetim
İl Yönetimi
Merkeze bağlı en büyük yönetim birimine il denir. İli, vali yönetir. Vali, merkezî yönetimin ildeki temsilcisidir. Valiler, atama yoluyla iş başına gelir. Valiler, İçişleri Bakanlığına bağlı olarak çalışsa da tüm bakanlıklara karşı sorumludur.
Valilerin görevleri
Vali, bir ilin en üst düzey kamu görevlisidir ve ildeki tüm kamu hizmetlerinin yürütülmesinden sorumludur. Valinin görevleri arasında aşağıdakiler bulunur:
- Yasama ve yürütme arasındaki iletişimi sağlamak: Vali, ildeki yasama ve yürütme organları arasındaki iletişimi sağlar. İlgili mevzuatın uygulanmasını koordine ederek, yürütme organının aldığı kararları ilde uygular.
- Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanması: Vali, ilde kamu düzenini ve güvenliğini sağlamak için çalışır. Bu kapsamda, ildeki olaylara müdahale etmek, güvenlik güçlerini yönlendirmek ve koordine etmek gibi görevleri yerine getirir.
- Kamu hizmetlerinin yönetimi: Vali, ildeki kamu hizmetlerinin yönetiminden sorumludur. Bu kapsamda, vatandaşların kamu hizmetlerine erişimini kolaylaştırmak ve hizmetlerin etkin bir şekilde sunulmasını sağlamak gibi görevleri yerine getirir.
- Planlama ve koordinasyon: Vali, ildeki planlama ve koordinasyon çalışmalarından sorumludur. İlgili kamu kurumları arasında koordinasyon sağlayarak, ilin kalkınması için gerekli planların hazırlanmasına katkıda bulunur.
- İdari işlerin yürütülmesi: Vali, ildeki idari işlerin yürütülmesinden sorumludur. Bu kapsamda, ildeki kamu kurumlarının çalışmalarını denetler ve gerekli tedbirleri alır.
- Vatandaşların haklarını korumak: Vali, vatandaşların haklarını korumakla sorumludur. Bu kapsamda, vatandaşların talep ve şikayetlerini dinleyerek, gerektiğinde ilgili kamu kurumlarına yönlendirir ve çözüm sürecini takip eder.
- Acil durumlarda müdahale: Vali, ilde acil durumlarla karşılaşıldığında müdahale eder. İlgili güvenlik ve sağlık birimleriyle koordinasyon sağlayarak, acil durumların yönetimini sağlar.
Valinin görevleri yukarıda belirtildiği gibidir. Ancak, valilerin yürüttükleri görevler ilin özel koşullarına ve ihtiyaçlarına bağlı olarak değişebilir.
- İl merkezinde bulunan devlete ait kuruluşları denetleyip düzenler.
- İlin ekonomik olarak gelişmesi için projeler üretir.
- Eğitim, sağlık kuruluşlarının yaygınlaşmasını ve düzenli yürümesini sağlar.
- Halkın huzuru ve güvenliği için çalışırım, istek ve şikâyetlerini dinler, çözüm üretir.
İlçe Yönetimi
İlçeler, il yönetimine bağlı yönetim birimleridir. İlçeyi kaymakam yönetir. Kaymakam, merkezî yönetimin ilçedeki temsilcisidir. Kaymakamlar, valiye bağlı olarak görev yaparlar. Kaymakamlar da valiler gibi atama yoluyla iş başına gelirler.
Kaymakamın Görevleri
Kaymakam, bir ilçe veya ilde valinin yardımcısı olarak görev yapan bir kamu görevlisidir. Kaymakamın görevleri arasında aşağıdakiler bulunur:
- Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanması kaymakamın görevlerindendir. Kaymakam, ilçede veya ilde kamu düzenini ve güvenliğini sağlamak için çalışır. Bu kapsamda, ilçede veya ildeki olaylara müdahale etmek, güvenlik güçlerini yönlendirmek ve koordine etmek gibi görevleri yerine getirir.
- Yasama ve yürütme arasındaki iletişimi sağlamak kaymakamın görevlerindendir. Kaymakam, ilçe veya ildeki yasama ve yürütme organları arasındaki iletişimi sağlar. İlgili mevzuatın uygulanmasını koordine ederek, yürütme organının aldığı kararları ilçede veya ilde uygular.
- Kamu hizmetlerinin yönetimi kaymakamın görevlerindendir. Kaymakam, ilçede veya ildeki kamu hizmetlerinin yönetiminden sorumludur. Bu kapsamda, vatandaşların kamu hizmetlerine erişimini kolaylaştırmak ve hizmetlerin etkin bir şekilde sunulmasını sağlamak gibi görevleri yerine getirir.
- Planlama ve koordinasyon kaymakamın görevlerindendir. Kaymakam, ilçede veya ildeki planlama ve koordinasyon çalışmalarından sorumludur. İlgili kamu kurumları arasında koordinasyon sağlayarak, ilçenin veya ilin kalkınması için gerekli planların hazırlanmasına katkıda bulunur.
- İdari işlerin yürütülmesi kaymakamın görevlerindendir. Kaymakam, ilçede veya ildeki idari işlerin yürütülmesinden sorumludur. Bu kapsamda, ilçe veya ildeki kamu kurumlarının çalışmalarını denetler ve gerekli tedbirleri alır.
- Vatandaşların haklarını korumak kaymakamın görevlerindendir. Kaymakam, vatandaşların haklarını korumakla sorumludur. Bu kapsamda, vatandaşların talep ve şikayetlerini dinleyerek, gerektiğinde ilgili kamu kurumlarına yönlendirir ve çözüm sürecini takip eder.
- Acil durumlarda müdahale kaymakamın görevlerindendir. Kaymakam, ilçede veya ilde acil durumlarla karşılaşıldığında müdahale eder. İlgili güvenlik ve sağlık birimleriyle koordinasyon sağlayarak, acil durumların yönetimini sağlar.
Kaymakamın görevleri yukarıda belirtildiği gibidir. Ancak, kaymakamların yürüttükleri görevler ilçe veya ildeki özel koşullara ve ihtiyaçlara bağlı olarak değişebilir
- İlçede bulunan devlete ait kuruluşları denetleyip düzenler.
- İlçede yaşayan halkın istek ve şikâyetlerini dinler, çözüm üretir.
- İlçede idari ve hukuki işleri yürütür.
Yerel Yönetim
İl, ilçe ve köylerde halkın temel ihtiyaçlarının giderilmesi gibi hizmetleri sunmak amacıyla kurulmuş yönetim birimleridir. Belediyeler ve muhtarlıklar yerel yönetimlerdir.
Belediyeler
Yaşadığımız yerleşim birimindeki sokakların bakımı, temizliği, aydınlatması, suyu, esnafın denetimi gibi kamu hizmetlerini karşılamak belediyelerin görevidir.
Belediye yönetiminin başındaki kişiye belediye başkanı adı verilir.
İl, ilçe veya beldelerde belediye başkanları görev yapar. Belediye başkanı seçimle iş başına gelir. Belediyelerin karar organları belediye meclisi ve belediye encümenidir.
Belediyelerin ve belediye başkanının görevleri
- Çöplerin toplanmasını sağlar, çevre temizliği ve düzeni için tedbirler alır.
- Toplu taşıma hizmeti sağlar.
- Kültür, sanat, spor, eğitim faaliyetlerini destekler.
- Alt yapı (yol, su, kanalizasyon) yapar, parklar inşa eder.
- Vatandaşların nikah ve cenaze işlerini yerine getirmek
- İtfaiye ve zabıta hizmetlerini sunmak
- Pazaryerleri açmak
Köy ve Mahalle Yönetimi
Köy yönetiminin başında muhtar bulunur. Muhtarlar seçimle iş başına gelir. İhtiyar meclisi, muhtarın başkanlığında kararlar alan ve köyle ilgili işlerin yürütülmesini denetleyen kuruldur.
Muhtarın görevleri
- Mahalledeki ya da köydeki halk için gerekli belgeleri düzenler.
- Mahalleye taşınanların kayıt işlemlerini yapar.
- Düğün ve ölüm belgesi hazırlar.
- Seçmen kâğıtlarının dağıtılmasını sağlar.
- Okul çağına gelen çocukları belirler eğitim kurumları ile irtibat sağlar.